Σε καμιά προβληματική που έχει επιδιωχθεί η εξερεύνηση και η αποτύπωση των αιτιών αυτών, δεν έχει τεθεί το ζήτημα στην πραγματική του διάσταση.
Εδώ παρουσιάζω, έστω και με αποσπασματικό τρόπο βασικές θέσεις κρητικής τόσο στην δράση των συνδικάτων όσο και στις ευθύνες των πολιτικών κομμάτων για την σημερινή κατάντια του εργατικού οργανωμένου χώρου.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Συνήθως θεωρείται δεδομένη η δομή και ο χαρακτήρας των σωματειακών οργανώσεων, καθώς και ο θεσμικός ρόλος τους στην κοινωνία και η όποια κρητική ασκείται στο αποτέλεσμα των νέων οικονομικών αναδιαρθρώσεων που δημιουργούν νέα μοντέλα εργασιακών σχέσεων.Αλλά το πρόβλημα δεν σχετίζεται μόνο με την νέα κατάσταση της οικονομίας ούτε και με τις καινούργιες εργασιακές σχέσεις, το πρόβλημα περισσότερο σχετίζεται με τις αιτίες που οδήγησαν τους εργαζόμενους να δημιουργήσουν τις ενώσεις τους.
Στην προ- εμφυλιακή περίοδο οι σωματειακές οργανώσεις δημιουργούνται βασιζόμενες στην αναγκαιότητα των δύο ποδιών.
Από την μια, η ανάπτυξη του ρεφορμιστικού αγώνα που καλυτέρευε τις συνθήκες εργασίας και βιοτικής εξέλιξης και από την άλλη η ανάπτυξη της σκέψης και του λόγου, που στόχο είχαν να εμπεδώσουν σ' όλα τα τμήματα της εργατικής τάξης την πάλη για την κατάκτηση της εξουσίας από τους ίδιους τους εργαζόμενους.
Η δομή τους όμως ήταν εξ' υπαρχής θνησιγενής για το μέλλον τους αλλά και για την ανάπτυξη ταξικής, κοινωνικής, πολιτικής και επαναστατικής συνείδησης.
Οι ίδιες οι οργανώσεις αλλά κυρίως η πρωτοπορία τους, συγκινημένες από την χριστιαννο-σοσιαλιστική ηθική της Ευρώπης και κυρίως από την εισαγωγή του Ουτοπικού Σοσιαλισμού που εκπροσωπούσαν οι νέοι διανοούμενοι που είχαν ολοκληρώσει τις σπουδές τους στο εξωτερικό, αντέδρασαν οργανωτικά ανάλογα με ότι πρωτοξεκίνησε την βιομηχανική Ευρώπη και που δεν αντιστοιχούσε με τις σταθερές της Ελληνικής Οικονομίας.
Το ότι η οικονομία της Χώρας είχε επιλεγεί από τα ξένα συμφέροντα να είναι προσανατολισμένη στο ελεύθερο εμπόριο και τις υπηρεσίες, καθώς αυτό λειτουργούσε αναγκαστικά σε βάρος της ανάπτυξης βιομηχανικών μονάδων και παραγωγής μεταποιητικών προϊόντων, δεν ελήφθη υπόψη από την κομματική νομενκλατούρα του ΣΕΚΕ και αργότερα του ΚΚΕ, στην συγκρότηση των εργατικών οργανώσεων. Γιατί ανεξάρτητα της δημιουργίας του ΣΕΚΕ, οι πρώτες οργανώσεις δεν ήταν ούτε ταξικές ούτε εργατικές - ρεφορμιστικές.
Όμως η εξέλιξή τους λειτουργούσε κοινωνικοπολιτικά, διασπαστικά και ανταγωνιστικά στο σύνολο τους αλλά και εκτός συνόλου.
Ο κομματικός προσανατολισμός που τροφοδοτούσε τις Σ.Ο. είχε μονοδιάστατα στόχο να επαναλάβει το ποιο αμφίβολο και ακυρωτικό για τον μέλλον της Κομμουνιστικής κοσμοθεωρίας εγχείρημα, της Οχτωβριανής επανάστασης. Το ίδιο λάθος που είχε κάνει στα βιαστικά του βήματα ο Λένιν ( γιατί η Ρωσία ήταν το ποιο άγονο μέρος εφαρμογής μιας προλεταριακής επανάστασης) στο ίδιο λάθος προσανατόλιζε τις σωματειακές οργανώσεις η ηγεσία του ΣΕΚΕ ( ΚΚΕ).
Το κράτος από την άλλη δημιουργούσε το αντίθετο της συνδικαλιστικής οργάνωσης που ελεγχόταν από την Αριστερά σε μια προσπάθεια αφ' ενός να ελέγξει τις οργανωμένες δυνάμεις και από την άλλη να τις συκοφαντήσει ως κινούμενες από τα συμφέροντα των ξένων δυνάμεων.
Πριν ακόμα ξεμπερδέψει το νεοσύστατο εργατικό κίνημα με τα ζητήματα ταξικής συνείδησης και πολιτικού λόγου και οριοθετήσει την θέση του στην οικονομική ανάπτυξη και στο τι δημιουργούσε και στο πως, έμπαινε στα βαθιά νερά του Διεθνισμού όταν ακόμα και οι λεγόμενες αριστερές και προοδευτικές δυνάμεις ήταν έντονα συντηρητικές και εθνικιστικές.
Ήταν πολύ εύκολο να συκοφαντηθεί ο Διεθνισμός από την υπέρμετρη εθνικιστική συνείδηση των Ελλήνων εργατών και Πολιτικών.
Η δομή της ιεραρχίας του εργατικού κινήματος στο επίπεδο της συλλογικότητας, δεν άφηνε περιθώρια ανάπτυξης ταξικών συνειδήσεων μιας και ήταν προσανατολισμένη είτε ανάλογα το επάγγελμα είτε ανάλογα της κομματικής ένταξης των ηγετών τους.
Αλλά και ο Λαός ήταν διαιρεμένος σε πολιτικές φράξιες που τον εμπόδιζαν να έχει πυκνή συμμετοχή στα συνδικάτα του. Η πολιτική ηγεσία της Αριστεράς που διαφέντευε τα περισσότερα συνδικάτα και ομοσπονδίες ήταν κατά κύριο λόγο υπεύθυνη για την έλλειψη μαζικότητας των οργανώσεων.
Οι αγώνες που δόθηκαν δεν εξιλέωσαν τις ιστορικές ευθύνες της Καθοδήγησης, ευθύνες και πολιτικές πράξεις που μας ακολουθούν μέχρι σήμερα ως .... προπατορικό αμάρτημα.
Η διαίρεση της ΓΣΕΕ σε τρις οργανώσεις, κάτι που σήμερα είναι αναγκαία, τότες καθοδηγήθηκε από την ηγεσία του ΚΚΕ με τα ίδια επιχειρήματα που προβάλει το ΠΑΜΕ σήμερα. Από την μια οι καθαροί και ταξικοί αγωνιστές και από την άλλη οι ρεφορμιστές, τα μιάσματα, οι πουλημένοι και οι εργοδοτικοί.
Μπροστά στον κίνδυνο της εγκαθίδρυσης του φασισμού, η αλλαγή της ηγεσίας του ΚΚΕ από τον Ζαχαριάδη, λειτούργησε προς την κατεύθυνση την αλλαγής λόγου και αντιλήψεων στο ΚΚΕ ( κατ' εντολή της Μόσχας) και επανέφερε το ζήτημα της ενότητας στον εργατικό συνδικαλιστικό χώρο με αποκορύφωμα λίγο πριν τον Μεταξά της επανα - σύμπτυξης των Ανώτατων Συνομοσπονδιών στην παλιά και ενιαία ΓΣΕΕ. Όμως ήδη ήταν πολύ αργά. Ο Φασισμός ήταν ήδη στην Ελλάδα πραγματικότητα.
Το τι είναι Φασισμός, η πλειοψηφία του Ελληνικού Λαού αλλά και της καθοδήγησης του , εκλαμβάνεται ως ιστορικές εικόνες, λόγου και πράξεις των Μουσολίνι και Χίτλερ. Ως εικόνες και καταστάσεις που παραπέμπουν στην περίοδο λίγο πριν, κατά την διάρκεια και το τέλος του Β' Παγκοσμίου πολέμου.
Στην Ελλάδα ο Φασισμός, όπως κάθε εισαγόμενος με θεωρητικό υπόβαθρο πολιτισμός ( οικονομικός - πολιτικός) παρέμεινε ολάκερος αλλά σε διαφορετικές κατά ιστορικές περιόδους εκφάνσεις .
Η απουσία φιλοσοφικού λόγου των ηγεσιών και καθοδηγητών των λαϊκών δυνάμεων δεν έχει επιτρέψει στις κοινωνίες να εντρυφήσουν στον φασισμό και ασφαλώς δεν μπορούν να ξεχωρίσουν το στάρι από το κριθάρι
Το ότι η σημερινή πολιτική και οικονομική κατάσταση κυριαρχείται από τις δυνάμεις του Φασισμού που κυβερνούν αυτόν τον τόπο αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση, αφήνουν όλες τις πολιτικές και κοινωνικές ηγεσίες της Αριστεράς να σφυρίζουν αδιάφορα.
Ο λόγος είναι απλός. Πρέπει να αναλάβουν και την ευθύνη της απολογίας γιατί επέτρεψαν στις Φασιστικές καθεστωτικές δυνάμεις να ξαναβρεθούν σε θέση κυβερνητικής ισχύος.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ και η φιλοσοφική τους διάσταση.
Είναι πέρα για πέρα αντιοικονομικός και αντιταξικός ο χαραχτήρας και η δομή του εργατικού κινήματος.
Εάν το εργατικό κίνημα ( ελέγχεται αν είναι κίνημα) είχε συγκεκριμένο πολιτικό στρατηγικό στόχο, στόχο που θα αποτελούσε και πηγή έμπνευσης τότε δεν θα επέλεγε την πολυδιάσπασή του και την προσπάθεια του να εκλαμβάνεται από το Κράτος και την Εργοδοσία ως επαγγελματικός αντίστοιχος των εργοδοτικών επαγγελματικών οργανώσεων.
Αυτό όμως δικαιολογείται από την κοινωνική ανισότητα μεταξύ εκείνου που εκπροσωπούν οι εργοδοτικές οργανώσεις και εκείνου που εκπροσωπούν οι εργατικές.
Αυτό το αίσθημα κατωτερότητας που είχε επιβληθεί λόγω των οικονομικών ανισοτήτων, ενισχύθηκε από όλες τις κρατικές ρυθμίσεις στις εργασιακές σχέσεις ( διαχωρισμός των εργαζομένων σε υπαλλήλους και εργάτες, σε δημόσιους και μη δημόσιους ), αλλά ακόμα και από την Νομοθεσία που δεν αναγνώρισε ποτέ την ικανότητα των εργαζομένων να αυτό - ρυθμίζουν τα του οίκου τους.
Ενώ αυτό το αίσθημα κατωτερότητας αποτελούσε και την αναγκαία συνθήκη ανάπτυξης ενός επαναστατικού κινήματος, παράλληλα καθοδηγούσε την συνείδηση των εργατών στην αποδοχή της μοίρας τους και στην υποτίμηση των δυνατοτήτων τους. Από την άλλη όμως και τα συνδικάτα δεν είχαν την ικανότητα να κεφαλαιοποιούν τα θετικά αποτελέσματα των αγώνων των εργαζομένων ούτε ανάπτυξαν την αναγκαία πολιτική δράση που θα μίκρυνε τουλάχιστον τις κοινωνικές διαφορές ανάμεσα στις Τάξεις και στις στρωματώσεις τους. Οι οικονομικές διεκδικήσεις τους βρίσκονταν πολύ μακρυά από τον περιορισμό της εξάρτησης και της κοινωνικής περιθωριοποίησης των εργαζομένων ή της "προνομιακής" μεταχείρισης από το Κράτος. Οι πολιτικές διεκδικήσεις τους ήταν ενταγμένες στον γενικότερο σχεδιασμό των κομμάτων που είχαν το "πάνω χέρι" στην δράση των συνδικάτων. Η συνολική πολιτική των συνδικάτων δημιουργούσε σειρά αντιφάσων στον χώρο της εργασίας και των εργαζομένων αλλά και αποστάσεις των "επεξεργασμένων" θέσεων και της πραγματικότητας.
Τις αντιφάσεις αυτές ποτέ δεν μπόρεσε να τις διαχειριστεί η Ιστορική Καθοδήγηση ούτε οι Αριστερές ηγεσίες των συνδικάτων.
Αλλά και τα ίδια τα συνδικάτα, σε κάθε προσπάθεια να κατοχυρώσουν τα δικαιώματά τους και τις κατακτήσεις τους ζητούσαν ελλείψει ταξικής συνείδησης των μελών τους, πολιτικής στρατηγικής και ιδεολογικής συγκρότησης, την νομοθέτηση τους. Επί της ουσίας ζητούσαν και εξακολουθούν ζητούν την επιδιαιτησία του Κράτους. Έτσι για κάθε κατάχτηση με αγώνες των εργαζομένων, ο ανώτερος και αδιαμφισβήτητος διαχειριστής δεν ήταν το ίδιο το Κίνημα αλλά το Κράτος και η Κυβέρνησή του.
ΝΕΑ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ
Η πρώτη σοσιαλιστικοποίηση της δομής των συνδικαλιστικών οργανώσεων, πραγματοποιείται από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ.
Οι εργαζόμενοι πλέον δεν χωρίζονται κατά επάγγελμα αλλά ενοποιούνται στην βάση της εργασιακής τους σχέσης με τον εργοδότη τους χάνοντας το "προνόμιο" της πολυδιάσπασης τους σε "επαγγελματίες" ανα ειδικότητα.Όμως και αυτό το εγχείρημα βρίσκει σθεναρή αντίσταση από το ΚΚΕ αλλά και τους επαγγελματίες συνδικαλιστές που δεν άντεχαν οι μεν να επαναβεβαιώσουν την υπεροχή τους στα συνδικάτα και οι δε, δεν άντεχαν να χάσουν τα μαγαζιά τους που τους εξασφάλιζαν κοινωνική και πολιτική αποδοχή εξουσίας.
Ο εργοστασιακός συνδικαλισμός έδειχνε τον δρόμο της ταξικής συγκρότησης των εργατικών κοινωνιών, αλλά η λυσσαλέα επίθεση σ' αυτόν γινόταν τόσο από τις ελεγχόμενες δυνάμεις εργαζομένων από το ΚΚΕ όσο και από την ίδια την ΠΑΣΚΕ.
Αυτός ο τύπος συνδικαλιστικής οργάνωσης ασφαλώς έθετε βόμβα στα θεμέλια της μέχρις εκείνη την στιγμή δομή του οργανωμένου συνδικαλιστικού κινήματος.
Η σύγκρουση που προφανώς έβλαπτε τα πολιτικά συμφέροντα και την βιασύνη του ΠΑΣΟΚ να αναρριχηθεί στην εξουσία χαλάρωσε τόσο, ώστε η συνδικαλιστική νομενκλατούρα που είχε προσχωρήσει στο ΠΑΣΟΚ να νιώσει ασφαλής και ότι δεν θα έχανε τα προνόμια της και την εξουσία της από την νέα ταυτότητα του οργανωμένου συνδικαλισμού που είχε επιλέξει το κόμμα τους.
Για μια ακόμα φορά η αναγκαιότητα ενός νέου τύπου οργανωμένου συνδικαλισμού είχε έρθει από τα έξω. Είχε έρθει ως απαίτηση ενός Πολιτικού Κόμματος που έψαχνε τρόπους καθιέρωσής του στις συνειδήσεις των λαϊκών δυνάμεων ώστε να καταστεί επικυρίαρχο και αργότερα Κυβέρνηση του Τόπου. Είχε έρθει ως αιφνιδιασμός του αντίπαλου στρατοπέδου των Κομμουνιστών και της αναντιστοιχίας που επικρατούσε ανάμεσα στην συγκρότηση των εργατικών ενώσεων και τις πλειοψηφίες που ελέγχονταν από το ΚΚΕ κυρίως και στην πολιτική έκφραση των ίδιων των δυνάμεων, όπως αυτές αποτυπώνονταν στις Εθνικές εκλογικές διαδικασίες.
Στο επίπεδο πλέον των βιομηχανικών κοινοτήτων η πλειοψηφία των εργατών στήριζε τόσο εργασιακά - εκλογικά του εκπροσώπους , τους ενταγμένους στο ΠΑΣΟΚ όσο πολιτικά - εκλογικά το ίδιο το ΠΑΣΟΚ.
Αλλά και το ίδιο το Κράτος έβλεπε πως η νέα συνδικαλιστική συγκρότηση των εργαζομένων ήταν έξω από την φιλοσοφία του και ένα καινούργιο πεδίο εφαρμογής που δεν είχε καμιά εμπειρία στο "χειρισμό" του.
Έτσι λοιπόν η ελεγχόμενη από το Ίδιο ΓΣΕΕ και τα ελεγχόμενα Εργατικά Κέντρα και Ομοσπονδίες ( αλλά και οι αντίστοιχες ελεγχόμενες από το ΚΚΕ) δεν έγραφαν στην δύναμή τους , τις νέες συνδικαλιστικές οργανώσεις.
Η ιστορία άλλαξε όσο η δυναμική του ΠΑΣΟΚ στην Κοινωνία και στα πολιτικά πράγματα μεγιστοποιήθηκε.
Η ΚΡΙΣΗ ΦΥΣΙΟΝΓΩΜΙΑΣ ΤΟΥ Σ. Κ. ΔΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ
Όμως η διατήρηση των "δοκιμασμένων" μορφών οργάνωσης των εργαζομένων και η συνύπαρξη τους με τις νέες μορφές ταξικής οργάνωσης απέβησαν μοιραίες για τις τελευταίες αλλά και για το ίδιο το εργατικό κίνημα.
Η ΟΒΕΣ , ομοσπονδία που κάλυπτε και εκπροσωπούσε τις βιομηχανικές κοινότητες των εργαζομένων, έχασε την δύναμή της και από την άρνηση της αποδοχής της από τις εργοδοτικές οργανώσεις ( άρνηση υπογραφής Σ.Σ.Ε.) αλλά και απο την αντισυνδικαλιστική δράση σε βάρος της, των άλλων ομοσπονδιών και της συνδικαλιστικής πατρωνίας που ηγήτο στην ΠΑΣΚΕ και στην ΕΣΑΚ-Σ
Η επίσημη κατηγορία ήταν ότι η ΟΒΕΣ αποτελούσε μια ΓΣΕΕ μέσα στην ΓΣΕΕ. Η αλήθεια ήταν ότι περιοριζόταν η υπεροχή των οργανώσεων της Κοινής Ωφέλειας στο επίπεδο της ΓΣΕΕ και επαπειλούταν η "υψηλή Πύλη" της ιεραρχίας στης ηγεσία της Συνομοσπονδίας. Άλλωστε στα "γραφεία" της ΠΑΣΚΕ, διατείνονταν ότι δεν θα έβαζαν ποτέ μουντζούρηδες Προέδρους στην ΓΣΕΕ.
Μπορεί η διαμάχη μεταξύ ΠΑΣΚΕ και ΕΣΑΚ-Σ να ήταν έντονη και πολλές φορές απελπιστικά αντεργατική για τα συμφέροντα των εργαζομένων, στην περίπτωση όμως της αμφισβήτησης και του εκσωστρακισμού των νέων μορφών συνδικαλιστικής συγκρότησης ήταν αρμονική και σφικταγκαλιαμένη.
Η διατήρηση ενός αναχρονιστικού και ευάλωτου οργανωμένου συνδικαλισμού εξυπηρετούσε τώρα και το Κράτος και το ΠΑΣΟΚ ως Κυβέρνηση. Παράλληλα όμως η συμμετοχή της συνδιακλιστικής νομενκλατούρας στα "κέντρα αποφάσεων" ως δήθεν συμμετοχής και εκπλήρωσης των υποσχέσεων του ΠΑΣΟΚ προς τους εργαζόμενους ( Κοινωνικό Συμβόλαιο) δημιούργησε μια νέα κατάσταση, στην οποία κυριαρχούσε η εξουσία των συνδικαλιστών πάνω στους εργαζόμενους και η υποταγή των εργαζομένων στην νέα εξουσία. Η εξαργύρωση της συνδιακλιστικής συνείδησης και η δήθεν προσαρμογή της στην αναγκαιότητα του Σοσιαλιστικού μετασχηματισμού, λειτούργησε πολύ πιο αποτελασματικά απο τις διάφορες άλλες ιστορικές περιόδους εμβόλισης των συνδικαλιστικών οργανώσεων και των ηγεσιών τους.
Στο εργαστάσιο ή στην υπηρεσία του, περισσότερο φοβόταν ο εργαζόμενος τον Πρόεδρο του σωματείου του παρά τον εργοδότη του.
ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ
Ένα νέο τοπίο εργασιακών σχέσεων οδήγησε τις συνδικαλιστικές ηγεσίες στη συγκρότηση μιας νέας ενδιάμεσης τάξης, αποκομμένης από την εργασία και κινούμενη στις παρυφές της Αστική τάξης.Η νέα τάξη εξουσιών και οικονομικής ανεξαρτησίας που οικοδομήθηκε εξ' αιτίας της απόσχισης των συνδικαλιστικών ηγεσιών από την βάση των εργαζομένων, δημιούργησε και τις αντίστοιχες αποδοχές είτε από το Κράτος είτε από τις Εργοδοτικές Ενώσεις, ως κάτι ιδιαίτερο και χρήσιμο εργαλείο στην διατήρηση των επικυριαρχικών τους "δικαιωμάτων".Όμως αυτή η Νέα Τάξη μέσα στην εργατική τάξη δημιούργησε και την αποδήμηση των συνδικαλιστικών οργανώσεων τόσο στο επίπεδο, να χάσουν την συνδικαλιστική τους ιδιότητα και τα κινηματικά τους χαρακτηριστικά όσο και τις δυνάμεις τους, στο επίπεδο των φυσικών μελών τους.Η απροθυμία των εργαζομένων να ενταχθούν στις οργανώσεις τους δεν αποτελεί πραγματικό πρόβλημα για την διατήρηση των εξουσιών της τάξης των συνδικαλιστών. Απεναντίας η περιβολή με μεγαλύτερα και περισσότερα αξιώματα και πλουσιοπάροχα αμειβόμενες θέσεις στη Κρατική διαχείριση, δημιουργεί μια προστατευτική ασπίδα αποπροσανατολισμού για την "Τάξη" της Τάξης των εργαζομένων ώστε μικρή σημασία έχει αν η πλειοψηφία των ασυνδικάλιστων εργαζομένων αυξάνεται σε αναντιστοιχία με την παρουσιαζόμενη αύξηση των Σ.Ο.και των φυσικών τους μελλών, όπως καταγράφηκε στο τελευταίο συνέδριο της ΓΣΕΕ. ( Συνέχεια στην επόμενη δημοσίευση)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Μπορείτε να γράψετε τα σχόλια σας ή τις θέσεις σας για την συγκεκριμένη δημοσίευση ή να δημοσιεύσετε και άλλο θέμα